کد مطلب:47442 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا اين كه ميگويند بزرگترين گناه آن است كه انسان قرآن را حفظ كرده، پس از مدتي آن را فراموش نمايد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ دليل چنين سخن چيست؟

در روايات، بر اين نكته تأكيد شده است كه هر سورهاي از قرآن كريم را كه شخص ميخواند; تا زماني كه آن را ترك كند همراه او است. نيز سورههاي حفظ شده از قرآن، روز قيامت در زيباترين صورت نزد او ميآيند، بر او سلام ميكنند و ميگويند اگر تو از من جدا نميشدي و مرا فراموش نميكردي تو را به اين مقامي كه مشاهده ميكني ميرسانم. به دو نمونه از اين روايات، اشاره ميگردد:

1. حضرت امام صادقفرمود: هر كس سورهاي از قرآن را فراموش كند، آن سوره به صورتي زيبا و مقامي بلند در بهشت در برابرش نمودار ميگردد و زماني كه شخص او را ميبيند ميگويد: تو چقدر زيبايي! اي كاش از آن من بودي. آن شيئي زيبا در پاسخ ميگويد: آيا مرا نميشناسي؟ من فلان سوره از قرآن ]كه تو مرا حفظ كرده، سپس فراموش نموده بودي[ و اگر تو مرا فراموش نكرده بودي تو را به اين درجه و مقام ]كه من در آن قرار دارم[ ميرساندم.(اصول كافي، كليني;، ج 4، ص 410، باب من حفظ القرآن ثم نسيه، حدديث 2، دفتر نشر فرهنگ اهلبيت.)

ابن ابي يعفور ميگويد از حضرت امام صادقشنيدم كه فرمود: هر آينه شخصي كه سورهاي را بداند و سپس آن را فراموش كند يا واگذارد و وارد شود آن سوره از سوي بالا با زيباترين صورتي به او سر ميكشد ميگويد: آيا مرا ميشناسي؟ ]آن شخص در پاسخ[ ميگويد خير. سورة ياد شده ميگويد: من فلان سوره هستم. تو مرا به كار نبستي و رهايم كردي.(همان.) به خدا سوگند اگر مرا به كار بسته بودي; تو را به اين درجه ميرساندم و با دست به بالاي سرش اشاره ميكند.(پيشين، ج 4.)

در رابطه با روايات ياد شده و روايات فراوان مشابهي كه دربارة موضوع پرسش وجود دارد، نكاتي قابل تأمّل است:

الف. روشن است، ارتباط با قرآن بايد با انگيزهاي الهي و به منظور بالا بردن سطح معنويت و گسترش ارتباط و نزديكي انسان به خداوند باشد.

ب. قرائت قرآن و حفظ آن كه همراه با قرائت است; بايد با تدبّر و درك مفاهيم بلند وحي باشد، در غير اين صورت، هر چند انگيزههاي منفي بند قبل، همزاد آنان نيست; اما به دليل تدبّر نكردن در آيات الهي، باز هم از قافله بهره مندان قرآن، عقب ماندهاند و فقط ثواب اندكي از قرائت نصيب آنان ميگردد.

ج. همان گونه كه در روايت دوّم ملاحظه ميگردد; منظور از فراموش كردن سوره حفظ شده، تنها فراموش كردن واژههاي آن از صفحة ذهن نيست; بلكه از خاطر بردن مفاهيم، توصيهها و رهنمودهاي سوره است كه ميبايست آويزة گوش و چراغ زندگي و رفتارهاي خود قرار ميداد كه چنين نكرد.